000 - 16
Có không ít trường hợp, nhân thân tốt, phạm tội lần đầu, có địa chỉ trú ngụ rõ ràng, có sự bảo lãnh của gia đình, cha mẹ, người thân… nhưng vẫn bị ứng dụng biện pháp ngăn chặn tạm giam, không cho người CTN phạm tội tại ngoại điều tra. 000 người CTN vi phạm luật pháp.
Có ba mô hình tòa cho người chưa thành niên mà các quốc gia trên thế giới vận dụng: Mô hình Tòa án cho trẻ em có nguy cơ (Mô hình An sinh phúc lợi); Mô hình Tư pháp người chưa thành niên (Mô hình trừng trị); Mô hình Tòa gia đình.
Song ở nước ta chưa có Tòa án riêng hoặc các phòng xét xử riêng để tiến hành tố tụng đối với người CTN phạm tội. Ngoài thành viên Hội đồng xét xử, trạng sư và người đại diện của bị cáo, nhìn chung môi trường Tòa án và thủ tục tố tụng tại phiên tòa đối với người CTN về căn bản giống với người đã thành niên.
Tình hình người CTN vi phạm luật pháp nói chung và người CTN phạm tội nói riêng vẫn chiếm tỷ lệ cao. Có không ít trường hợp đã bị Tòa án xét xử, vận dụng mức phạt nghiêm khắc nhưng tác dụng phòng ngừa, cảnh báo chưa cao, tỷ lệ người CTN tái phạm còn nhiều.
Người CTN là đối tượng chưa phát triển đầy đủ về tâm sinh lý, nên đòi hỏi trong đấu tranh phòng tội nhân là người CTN, yêu cầu với người tiến hành tố tụng, người dự tố tụng đòi hỏi càng phải cao hơn, nhất là sự thông hiểu về tâm lý tù đọng.
Trong đó, việc thành lập Tòa án biệt lập cho người CTN đáp ứng yêu cầu này, cần được coi xét sớm thành lập.
Xây dựng tòa án cho người chưa thành niên là một khuynh hướng khá phổ quát trên thế giới như Canada, Philippine, India, Thailand, New Zealand, New South Wales, Japan, Scottland, Czech Republic, United States of America.
Chính cho nên, trong trường hợp người CTN có hành vi vi phạm pháp luật hoặc phạm tội thì cần có cơ chế, biện pháp xử lý thích hợp để mang tính răn đe, trừng phạt, đồng thời mang tính giáo dục viện trợ các em trở thành người lương thiện, có ích cho xã hội. Xuất hành từ ích tốt nhất của con trẻ phải được đặt lên hàng đầu, cần có một cơ chế giải quyết vụ án một cách toàn diện đối với những trường hợp người CTN phạm tội, từ khâu điều tra, xét xử, thi hành án, tới việc tái hòa nhập cộng đồng.
Cơ cấu, tổ chức, tính chất tù túng ngày càng phức tạp và nghiêm trọng. HCM nhận xét, việc điều tra các loại án hệ trọng đến người CTN thời gian qua còn nhiều vi phạm ảnh hưởng đến quyền, ích lợi hợp pháp của người CTN như còn mang tính hình thức, chưa vận dụng triệt để nguyên tắc chung chỉ dẫn cho các hành động có liên quan tới người CTN vi phạm pháp luật.
Do đó, để đảm bảo sự thống nhất về mặt chính sách đối với người CTN đã được quy định trong Hiến pháp, Luật Hôn nhân và gia đình, Bộ luật Hình sự, Bộ luật Tố tụng hình sự và các văn bản luật pháp khác, sự ra đời của Tòa án chuyên trách về người CTN là khôn cùng cần thiết.
Về vấn đề lập Tòa án riêng cho người CTN, Phó Chủ nhiệm Ủy ban luật pháp Đặng Đình Luyến cũng cho rằng, các TAND như hiện giờ xét xử người CTN vi phạm pháp luật hoặc xét xử các vụ việc nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người CTN khi bị xâm phạm không còn ăn nhập, đòi hỏi cần phải có Tòa án chuyên trách để xét xử những vụ án can dự tới người CTN.
Theo thống kê của Bộ Tư pháp, nhàng nhàng mỗi năm cả nước có khoảng 14. Văn Phúc. Được biết, Dự thảo Đề án thành lập Tòa án gia đình và người CTN đang được TANDTC chủ trì xây dựng. Một Luật sư thuộc Đoàn trạng sư TP. Đây cũng là khuyến nghị của UNICEF vì việc xây dựng một Tòa án chuyên trách để xét xử các vụ việc can hệ đến người CTN không chỉ đáp ứng nhu cầu của người CTN mà còn là biện pháp thiết thực nhằm thực hiện cam kết quốc tế liên tưởng đến bảo vệ quyền con nít trong hệ thống tư pháp.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban luật pháp của Quốc hội Đặng Đình Luyến cho rằng, người CTN là người còn hạn chế về nhận thức hành vi của mình, dễ bị khích động, xúi giục, lôi kéo thực hành các hành vi vi phạm luật pháp.
