Một đời áo cũ

Mỗi đợt có đứa ở quê ra hoặc về quê, tôi thường mang áo quần cũ gửi một số người trong đó. Những bộ đồ vì lỗi mốt hoặc vì một lý do nào đó mà tôi không dùng đến nữa, nhưng vẫn còn tốt, mẹ tôi thường nhắc tôi gửi tặng. Đám giỗ, chị mặc cái áo len khoác màu xanh cũ, tôi từng mặc lúc mới đi làm. Hôm sau gặp chị trong một đám cưới, lại thấy chị với một bộ đồ từng rất quen thuộc với tôi trước đó nhiều năm. Ai cho cái gì mặc cái nấy, tiện gì mặc nấy nên chị không biết là dễ hiểu thôi. Rộng không sao, chật thì cố. Chưa khi nào chị may hay mua áo quần cho mình sao? Tôi thắc mắc. Có chứ, lần cưới, chị giải đáp. Ngày đi lấy chồng chị có may một chiếc quần lụa sa tanh và cái áo trắng chấm có viền đăng ten ở cổ. Dăm năm đầu giữ gìn lắm. Nhưng sinh hết đứa nọ tới đứa kia, chà xát nhiều quá nó mỏng dần rồi rách mất. Lần cưới là cách đây 21 năm. 21 năm chị chưa khi nào may quần áo mới. Có gì lạ, khi mà cái ăn hàng ngày, cần thiết vậy mà còn chưa bảo đảm nói chi chuyện áo xống. Chị - điển hình cho người đàn bà ở quê, những đàn bà một đời mặc xống áo cũ. Chị làm tôi nhớ bà nội những ngày bà còn sống. Quen với việc không mua sắm áo quần, quen với việc chỉ mặc đồ cũ nên khi về già được con cháu mua cho áo mới bà cũng không mặc. Bà để trong rương, thỉnh thoảng đưa ra ngắm nghía, hoặc khoác vào một lúc lại mang đi giặt, phơi, gấp lại cho vào tủ. Đến ngày tết, khi con cháu về đông đủ bà mới lấy ra mặc. Tâm lý của người dân cày lam lũ lầm lũi nó ăn sâu vào mỗi người đàn bà ở quê tôi đến cuối thế cuộc. Thúy Hà