Chủ Nhật, 11 tháng 8, 2013

Làm mới Ca sĩ Việt: Chặng đường dài cho hành trình thoát khỏi... 'ao làng'

Đông nhưng không chất lượng

Chưa bao giờ lực lượng ca sĩ lại đông đúc như giờ. Công nghệ âm nhạc phát triển đến nỗi, người người chỉ cần biết hát là đã có thể thành ca sĩ. Tuy nhiên chất lượng lại không đồng đều và tỷ lệ thuận số lượng. Ca sĩ đông nhưng tốc độ tạo ảnh hưởng trong khu vực và thế giới lại không được bao lăm, để đoạt danh hiệu giải thưởng tầm quốc tế lại càng khó. Những ca sĩ có thực lực lại rơi vào cảnh nhiều người không thấy đặm đà với các giải quốc tế. Sự hạn chế này một phần ở góc cạnh nhân tài của người ca sĩ, một phần do cơ chế cấp phép cho ca sĩ của nước ta có nhiều buộc ràng chém đẹp, chính do vậy mà cũng làm hạn chế phần nào.

Sau các sân chơi âm nhạc nhiều ca sĩ dễ bị rơi vào quên lãng.

Nói đến những giải quốc tế không thể không kể đến nhạc sĩ, ca sĩ Thanh Bùi, người cũng từng đoạt giải thưởng khá cao tại cuộc thi thần tượng âm nhạc Úc. Là một thí sinh tự do, không ở đơn vị nào cử đi nhưng anh đoạt giải khá cao. Đó cũng một phần là do sự đầu tư khá kỹ càng về âm nhạc. Bên cạnh đó những kiến thức và nhân tài bẩm sinh của mình đã giúp anh có một số thành công tốt. Tuy nhiên, những nhân tố như Thanh Bùi ở cuộc thi quốc tế không nhiều. Bởi những cuộc thi như thế đòi hỏi rất nhiều ở người ca sĩ. Nhân tố giỏi tiếng nước ngoài, đầu tư vào bài hát, đầu tư về trang phục... Cũng góp phần gây khó khăn cho nhiều ca sĩ.

Gần đây nhất ca sĩ Khuất Duy Vinh, một ca sĩ gốc Việt đoạt giải 3 trong cuộc thi nhạc pop quốc tế New Wave 2013 như tạo một ý thức khích lệ cho nhiều người Việt. Khuất Duy Vinh là một anh tài âm nhạc được phát hiện từ sớm. Kể từ năm 15 tuổi đến nay anh đã đoạt được nhiều giải thưởng trong các cuộc thi âm nhạc, điển hình trong đó có giải nhất cuộc thi Hannover Songcontes "Horen 2012" tự sáng tác và biểu diễn tại Đức. Vinh được sinh ra tại Hà Nội và sinh sống ở Đức khi được 1 tuổi, mẹ anh chính là người nuôi dưỡng và phát hiện ra tuấn kiệt của con mình. Sự thành công của chàng ca sĩ trẻ tuổi Khuất Duy Vinh này được xem là niềm khích lệ cho nhiều tài năng âm nhạc Việt, sự cầm và trình bày tốt khả năng của mình ở những cuộc thi lớn trên thế giới.

Mỹ Tâm là ca sĩ có thực lực. Đã có một thời gian cô được xúc tiếp với công nghệ âm nhạc Hàn Quốc, kinh nghiệm cũng có nhiều, hào kiệt của cô cũng chẳng thể phủ nhận. Nhưng để tỏa sáng trước nhiều nhà nước khác cũng chẳng dễ dàng. Rõ ràng, để ca sĩ có thể đoạt được những vị trí cao trong làng nhạc thế giới họ gặp rất nhiều khó khăn. Điều đó không chỉ ở bản thân của ca sĩ mà còn ở những nguyên tố khách quan bên ngoài. Để thật sự tỏa sáng đó là một bài toán khó cho nhiều ca sĩ có máu nóng với nghề như bây chừ.

Ca sĩ Mỹ Tâm dù hát hay nhưng cần nhiều yếu tố để thắng lợi các giải thưởng quốc tế.

Vươn ra thế giới: Còn khoảng cách khá xa

Có thể nói rằng, tại Việt Nam không thiếu ca sĩ hát hay, tuy nhiên nghịch lý là các ca sĩ Việt Nam ít tham dự các chương trình âm nhạc trên thế giới. Giờ, nhiều ca sĩ Việt Nam trong nước mang rất nhiều danh hiệu khủng. Này "ông hoàng, diva"... Nhưng ít tham gia các chương trình quốc tế. Đó là chưa nói tầm ảnh hưởng lan sang các khu vực thì không được bao nhiêu. Đa phần chỉ vỏn vẹn trong nước là chính. Khoảng cách để âm nhạc Việt lan tầm trong khu vực còn khó và vượt xa lên tầm thế giới là điều còn khó khăn hơn.

Một phần những căn do này xuất phát từ sự khắt khe trong cơ chế, có nhiều thủ tục khá rườm rà. Nói về việc để được dự một cuộc thi quốc tế, nhạc sĩ Quốc An cho biết những thủ tục sau: "phần đông các ca sĩ khi tham gia các chương trình quốc tế đều đi theo đoàn. Mỗi năm có đoàn quốc gia cử đi, tuy nhiên từ khoảng 5-7 năm nay chúng ta khá im lặng trong các cuộc thi quốc tế. Thật ra, khi ca sĩ Việt Nam dự các giải quốc tế đa phần đi đều có giải. Tuy nhiên một phần những giải đó không được chiếu trên truyền hình nhiều nên khán giả không được biết và có thể đón xem. Các thông tin này khán giả chỉ có thể cập nhật sau khi cuộc thi kết thúc".

Có thực tiễn rằng, khi các ca sĩ Việt Nam tham gia các chương trình quốc tế chia ra làm hai cách. Một là thí sinh tự do, hoặc được các cơ quan Nhà nước cấp phép. Phân tách vấn đề này nhạc sĩ Tuấn Khanh san sẻ: "Nếu là thí sinh tự do, ca sĩ phải gửi đĩa đến để giám định ở vòng ngoài, nếu ban tổ chức thấy được họ sẽ cho vào những vòng trong. Nhưng có đòi hỏi bắt là phải hát tiếng của nước họ. Và phần nhiều tâm lý ca sĩ Việt Nam còn khá e ngại nên thỉnh thoảng họ chưa bạo dạn để tham gia các cuộc thi quốc tế".

Dù nhiều ca sĩ có giọng hát tốt nhưng họ thực sự chưa tỏa sáng. Ở trong tầm khu vực, chúng ta còn chưa gây được cơn sốt đối với những nước xung quanh thì làm sao có thể phát triển đến âm nhạc thế giới. Rõ ràng, chúng ta còn nhiều tội để tạo bước đột phá. Một nhạc sĩ xin được phép giấu tên cho biết: "Tại Việt Nam nhiều ca sĩ được phong là “ông hoàng, diva” nhưng nhân kiệt âm nhạc của họ chỉ quẩn quanh và chẳng tạo ra được một tầm ảnh hưởng nào to lớn với các nước bên cạnh. Nhiều ca sĩ kém tiếng Anh, thiếu hiểu biết về những khuynh hướng âm nhạc thịnh hành trên thế giới. Không biết rock, hiphop là sao, có sự dị biệt nào giữa rap da trắng và rap da đen. Họ chỉ giỏi trong việc tung chiêu lấy tên mà bán đĩa trong nước. Chỉ hù khán giả trong nước mà thôi".

Chia sẻ thêm vấn đề này nhạc sĩ Quốc An cho biết: “Hiện tại, chúng ta có nhiều cuộc thi âm nhạc. Một điều dễ nhận thấy là khi tham gia, họ là một ca sĩ thường nhật nhưng vào sâu trong vòng trong họ càng tỏa sáng, một phần họ được chỉ ra những điểm mạnh yếu trong giọng hát, được đầu tư về y phục, điểm trang... Nhưng sau mỗi cuộc thi khán giả mau quên người ca sĩ đoạt giải ấy, bởi lại có thêm những cuộc thi mới và khán giả bị cuốn theo những điều mới”.

Để tạo ra hướng đổi thay, nhạc sĩ Quốc An cho biết: "quan yếu là chúng ta cần có những công ty đào tạo chuyên nghiệp. Để ca sĩ được phát triển thì ngoài thiên tài cần có, họ phải có những ca khúc hay, đó là điều rất quan yếu, nếu có sự phối hợp ăn rơ giữa ca sĩ, nhạc sĩ cộng thêm đó là cách quản lý có những định hướng truyền bá chuyên nghiệp, stylist, cách biểu diễn như thế nào thì mới thành công được".

Vẫn chỉ là hy vọng

Vừa qua, báo chí "rùm beng" chuyện ca sĩ Mỹ Tâm "tiến công" giải thưởng âm nhạc quốc tế như giải European Music Awards 2013, ở hạng mục Best Wordwide Act vào tháng 11 tới. Đây là sự kiện được khá nhiều người trông chờ. Xét mặt thì Mỹ Tâm cũng khá triển vọng. Năm 2000, cô đoạt Huy chương đồng Liên hoan giọng ca châu Á. Từ năm 2002 đến 2005, cô có lượng ngưỡng mộ lên đến 40.000 thành viên. Nối đến năm 2012 cô được giải thưởng Nghệ sĩ châu Á xuất sắc nhất. Mặc dù, Mỹ Tâm là một giọng ca đầy thực lực, kỹ năng biểu diễn tốt nhưng chuyện dự và giành giải thưởng là hai điều hẳn nhiên khác nhau.

Danh xưng, tiền bạc... Không giúp ca sĩ tỏa sáng

Nhạc sĩ Miêu Thanh thông tõ: "Một điều đáng buồn rằng, ca sĩ Việt Nam có quá nhiều danh xưng nhưng tầm ảnh hưởng lại chẳng được bao lăm khi "tầm tai tiếng" lại vượt trội hẳn lên. Những chiêu trò này thực chất chỉ nhằm thu hút dư luận để bán đĩa, tạo show ca hát thu lợi nhuận về cho mình. Những danh xưng, những bộ y phục đắt tiền hàng tỷ, xe hơi, hay xoàn không cứu vãn được ca sĩ Việt và cũng chẳng đủ sức làm họ tỏa sáng vượt khỏi biên thuỳ Việt Nam".

Hợp Phố